Zajęcie pasa drogowego jest częstym problem przy realizacji inwestycji. Pas drogowy drogi publicznej został zdefiniowany w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych jako wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą. Zgodnie z w/w ustawą zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej.
Zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia w nim robót budowlanych
Przed rozpoczęciem robót w pasie drogowym należy uzyskać odpowiednią decyzję administracyjną zezwalającą na zlokalizowanie w pasie drogowym urządzenia lub obiektu budowlanego, w szczególności:
• umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
• umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam.
Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót w pasie drogowym ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień.
Umieszczanie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego
Inwestor, przed umieszczeniem w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej, jest zobowiązany uzyskać decyzję administracyjną zezwalającą na umieszczenie w pasie drogowym urządzenia niezwiązanego z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, jak i decyzję zezwalającą na zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót w pasie drogowym.
Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy urządzenia i stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego pobieranej za każdy rok umieszczenia urządzenia w pasie drogowym, przy czym za umieszczenie urządzenia w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim przez okres krótszy niż rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni umieszczenia urządzenia w pasie drogowym lub na drogowym obiekcie inżynierskim.
Wysokość opłat za zajęcie pasa drogowego w przypadku dróg krajowych uregulowana jest w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury. W przypadku dróg wojewódzkich, powiatowych lub gminnych uregulowanie tych kwestii zostało powierzone odpowiedni Sejmikowi Wojewódzkiemu, Radzie Powiatu oraz Gminy.
Przy ustalaniu stawek opłat za zajęcie pasa drogowego uwzględnia się kategorię drogi, której pas drogowy zostaje zajęty, rodzaj elementu zajętego pasa drogowego, procentową wielkość zajmowanej szerokości jezdni, rodzaj zajęcia pasa drogowego, rodzaj urządzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowym. Kara za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia.
W przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, z przekroczeniem terminu określonego w decyzji lub powierzchni Zarządca drogi wymierza w drodze decyzji administracyjnej karę pieniężną w wysokości 10-krotności ustalonej opłaty za zajecie pasa drogowego. Termin uiszczenia kary wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca ich wysokość stała się ostateczna.
Awaryjne zajecie pasa drogowego
W przypadku konieczności usunięcia awarii urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, które zostały posadowione w pasie drogowym podmiot wykonujący roboty niezwłocznie zawiadamia o tym zarządcę drogi i w porozumieniu z nim określa termin i powierzchnię zajętego pasa drogowego. Zarządca drogi określa, w drodze decyzji administracyjnej, warunki zajęcia pasa drogowego, oraz warunki jego przywrócenia do stanu poprzedniego, a także ustala wysokość opłaty. Zajmujący pas drogowy jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki ruchu i przywrócić pas do poprzedniego stanu użyteczności w określonym terminie. Za wejście w pasa drogowego w celu usunięcia awarii bez zawiadomienia zarządcy drogi, przekroczenie ustalonego terminu i powierzchni zajęcia pasa drogowego grozi kara pieniężna.
radca prawny
Monika Pacholska
e-mail: monika.pacholska@casus.wroc.pl